تکنیک های تمبک – (2)
نحوه تولید صدا
این مشخصه مربوط به نحوه اجرای تکنیک و تولید صدا می باشد. به طور کلی در تنبک نوازی می توان چندین نوع مختلف از شکل اجرا را تشخیص داد:
۱- ضربه زدن = مانند اجرای پلنگ و تم بر روی پوست یا ضربه بر بدنه یا بخشهای مکمل صدادهی (مانند پوست تعبیه شده بر روی بدنه تنبک) یا حتی ضربه زدن بر روی بخشی از دست که بر پوست تنبک قرار دارد.
ضربه زدن به دوگونه رخ می دهد:
– مستقیم : مانند ضربه دست یا ضربه انگشتر یا هر شی دیگر که با دخالت دست انجام می شود.
– غیر مستقیم : مانند ضربه های یک سیم فرضی که بر پشت پوست تعبیه شده و به هنگام نواختن مرتعش شده و به پوست ضربه می زند.
۲- مالش دادن = مانند مالش پوست و لبه ناخن دست یا هر شی دیگر بر روی پوست در یک امتداد مثلا طولی یا دایره ای. حالت خاصی از مالش دادن انگشت (یا کوبه با سر لاستیکی) تولید صدایی شبیه ناله گوزن می کند که به آن Moose Call می گویند.
۳- خراش دادن = مانند خراش دادن پوست و چوب بدنه توسط ناخن یا هر شی دیگر.
شکل تکنیک
بررسی شکل و آناتومی اندام مجری تکنیک (مثلا انگشتان) کمک بسیار مهمی در رده بندی و تعیین صنف آن می کند. در این مورد موارد زیر را باید در نظر گرفت:
– در اجرای تکنیک کدام بخش از دست یا انگشت (در واقع بخش مجری تکنیک) به کار می رود؟
– آیا شئ خاصی (مثلا انگشتر یا کوبه) برای اجرا به کار می رود؟ (در واقع شئ مجری تکنیک )
– شکل به کار گیری بخش مجری یا شئ مجری تکنیک چگونه است؟
– اگر در ساختار یک تکنیک تعداد اعضاء بخش مجری بیشتر باشد (مثلا ۴ انگشت) آیا ارتباط آنها با هم متصل است (انگشتان به هم وصلند) یا منفصل (انگشتان آزادند)؟
– در ادامه به تفصیل درباره شکل تکنیک توضیح داده خواهد شد.
حرکت در تکنیک
در تنبک نوازی که فعالیتی کاملا فیزیکی است عضلات – استخوانها – مفاصل و سایر اندامهای دست (مانند کتف، آرنج و …) مولد حرکات لازم برای نوازندگی بوده و مفاصل “مچ دست” و” انگشتان” نیز به عنوان اهرمهای منتقل کننده نیروی لازم برای حرکت دست و انگشتان نقش ایفا می کنند. با یک نگاه ساده به اندامهای مولد حرکت می توان تکنیکها را بر اساس چند مولفه توصیف نمود:
۱- عامل مولد حرکت
منظور از عامل مولد حرکت بخشی از دست است که با تولید و انتقال نیرو باعث تحرک اندام مجری تکنیک می گردد.
۱- حرکت ناشی از مچ: بر اثر حرکت مچ دست و انتقال نیرو، کف دست حرکت کرده و در نهایت دست یا بخشهایی از انگشتان با ساز تماس پیدا می کنند. مانند پرتاب ناشی از حرکت مچ در اجرای “تم” یا “بک”.
۲- حرکت ناشی از مفصل انتهایی آخرین بند انگشت: در این نوع حرکت مچ و سایر اندامها ی فوقانی دست ثابت بوده و بر اثر حرکت مفصل بین انگشت و کف دست و انتقال نیرو، انگشت به پوست ضربه می زند.
۳- حرکت ناشی از تلنگر: در صورتیکه بخشی از یک انگشت (مثلا نیم بند آن) بر بخشی از انگشت دیگر (مثلا بند انگشت دیگر) یا بخشی از کف دست قرار گرفته و بر اثر لغزانده شدن و اصطکاک ناشی از آن به شدت رها شود تلنگر ایجاد میشود.
۴- حرکت ناشی از آرنج: دسته ای از تکنیکها بر اثر حرکت ناشی از آرنج دست (به خصوص در نوعی از تکنیک مالشی) اجرا می شوند.
منبع : گفتگوی هارمونیک
